Oefenen met Tegenwoordigheid van Geest

Tegenwoordigheid van Geest is erg simpel maar ook subtiel. In het begin is het misschien lastig om te vatten. 

Tegenwoordigheid van Geest is een open, afwachtende en rationale aandacht voor het hier en nu. Dat betekent dat we niet onmiddellijk overal op reageren. Om ons heen en in onszelf horen, proeven, ruiken, zien en voelen we van alles. Al die indrukken bestormen ons continu, de hele dag door. Door ons te concentreren kunnen we ons daar wel gedeeltelijk van afsluiten, de een wat beter dan de ander. We kunnen het dus wel. We hoeven er alleen maar wat beter in te worden.

Het grote nadeel van reageren is dat we niet meer waarnemen. We zijn opeens gericht op één ding en houden ons daarmee bezig. We hebben de natuurlijke neiging om alles eromheen te vergeten en dat terwijl die omgeving vaak juist heel belangrijk is.

Een voorbeeld: Iemand zegt iets naars. Dit gebeurt regelmatig. Elke week, misschien wel elke dag. Het hangt er natuurlijk een beetje vanaf wat je naar wil noemen. Let maar eens op de ervaring: als je het hoort is die ene zin onmiddellijk het belangrijkste in jouw leven, je denkt nergens anders meer aan en je stopt met waarnemen. Je neemt niet meer waar wat er in en om je plaatsvindt. Er is alleen je direct emotie en de sterke behoefte eraan te ontsnappen.

Met Tegenwoordigheid van Geest blij je in het nu en hier en je blijft waarnemen. Dat geeft je de vrijheid om zelf te kiezen hoe je gaat reageren. Misschien reageer je wel niet. Het is een fantastische bevrijding om niet meer constant van alles te moeten. Reageer je wel, doe dit dan op een Volwassen Rationele manier. Hier ligt het grootste verschil met het bekende mindfulness.

Oefenen in de Praktijk

Tegenwoordigheid van Geest is simpel te oefenen maar kan frustrerend zijn omdat vooruitgang in het begin vaak langzaam is. We moeten als het ware onze vinger erachter zien te krijgen, een beginnetje zien te maken. Daarna gaat het makkelijker.

Beginnen

-          Probeer een aantal keer per dag stil te staan bij hoe je je nu voel en bij wat je nu denkt.

-          Waarom voel je je zo? Klopt het wat je denkt? Kan je er misschien een kritische vraag over stellen?

-          Blijf even stil staan bij je gevoel op dat moment en kijk er als het ware naar.


Iets verder

-          Probeer jezelf eens stil te zetten bij elke negatieve emotie.

-          Waarom voel je je zo? Klopt het wat je denkt? Kan je er misschien een kritische vraag over stellen?

-          Blijf even stil staan bij je gevoel op dat moment en kijk er als het ware naar.

Buiten

-          Op de fiets of in de auto moet je vaak even wachten. Bij een verkeerslicht, in de file, bij iemand die onhandig moet manoeuvreren.. zet jezelf even stil.

-          Wat voel je? Wat denk je? Waarom?

-          Blijf even stil staan bij je gevoel op dat moment en kijk er als het ware naar.

Het hoort tot de natuur van gedachten en gevoelens dat ze vanzelf weer wegzakken en verdwijnen als je ze in het licht van je aandacht houdt. Dit alleen al maakt het veel simpeler om met moeilijke situaties om te gaan.

Bij plotselinge en hevige gebeurtenissen zul je merken dat je al gereageerd hebt voor je het zelf door hebt. Dit is volkomen normaal. Naarmate je meer oefent, wordt het makkelijker om eerder door te hebben wat er gebeurt. Het gaat er ook niet om nooit emoties te voelen of nooit te reageren. Dat is onzin en niet menselijk. Wat we wel willen is meer controle krijgen over onze eigen geest.

Als je het lastig vindt om eraan te denken even te oefenen, zet dan een herinnering in je telefoon of zet bijvoorbeeld een kookwekker op een uur. Het hoeft per keer maar tien seconden te duren. Je vind tijdens de dag vanzelf steeds meer punten om even een moment te oefenen. In de rij bij de kassa, tot de reclame op de radio eindelijk voorbij is, tot het water voor de pasta kookt…

Mindfulness

Mensen die mindfulness kennen of beoefenen herkennen zich natuurlijk direct in Tegenwoordigheid van Geest. Het komt ook heel aardig overeen. Mindfulness meditatie is een prachtige ondersteuning en zeker een aanrader. Tegenwoordigheid van Geest zoals beschreven door mensenrede is echter rationeler van aard van de mindfulness zoals die door Jon Kabat-Zinn naar het Westen is gebracht. Zie hiervoor de verdieping.